โรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome) คือ อาการที่กล้ามเนื้อพิริฟอร์มิส บริเวณก้นใกล้กับสะโพกไปกดทับเส้นประสาทไซอาติกที่อยู่ใกล้กัน ส่งผลให้รู้สึกปวดลึกๆ บริเวณก้นร้าว ไปยังขาด้านหลัง และรู้สึกเจ็บเมื่อกดในบริเวณดังกล่าว ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการชาร่วมด้วย ซึ่งอาการจะรุนแรงยิ่งขึ้นจนส่งผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การนั่ง การยืน เป็นต้น
สาเหตุของโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท โดยปกติโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท มักเกิดกับผู้ที่มีกิจวัตรประจำวัน หรือทำกิจกรรมที่จำเป็นต้องมีการใช้กล้ามเนื้อช่วงสะโพกหรือขาอย่างหนักติดต่อกันเป็นเวลานาน ดังนี้
1. นักกีฬาหรือผู้ที่ออกกำลังกายหักโหมมากเกินไป
2. ทำกิจกรรมที่ต้องมีการเคลื่อนไหวขาอย่างต่อเนื่องติดกันนานๆ
3. นั่งบนพื้นผิวแข็งโดยไม่มีเบาะรองนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน และเป็นประจำ
4. ยกของหนักเป็นประจำ
5. เคยมีอาการกล้ามเนื้อสะโพกอักเสบ
6. เคยประสบอุบัติเหตุที่ส่งผลกระทบต่อกล้ามเนื้อสะโพก เช่น ลื่นล้ม ตกบันได จักรยานล้ม
7. บุคคลที่ต้องนั่งในท่าเดิมนานๆ เช่น ทำงานออฟฟิศ หรือ มารดาหลังคลอดที่ต้องนั่งให้นมบุตรเป็นเวลานาน
อาการของโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบทับเส้นประสาท
1. ปวดหลังช่วงล่าง ปวดสะโพก ร้าวลงขา
2. ปวดสะโพกตรงบริเวณที่นั่งทับ หรือมีอาการปวดเมื่อนั่งนานๆ เมื่อลุกขึ้นอาการปวดจะเบาลง
3. รู้สึกเจ็บเมื่อใช้มือกดบริเวณสะโพก
4. อาจมีอาการชาเท้า หรืออาการกล้ามเนื้อขาอ่อนแรงร่วมด้วย
5. เดินได้ลำบาก สังเกตได้จากการเดินกระเผลก หรือปลายเท้าข้างที่มีปัญหาตก
การวินิจฉัยโรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบทับเส้นประสาท
โรคกล้ามเนื้อสะโพกหนีบทับเส้นประสาทสามารถตรวจประเมินอาการเบื้องต้นได้โดยการ ซักประวัติผู้ป่วย อีกทั้งยังมีวิธีการประเมินอาการโดยการตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Imaging : MRI) เพื่อวินิจฉัยแยกโรคหมอนรองกระดูกและกล้ามเนื้อสะโพกหนีบทับเส้นประสาทได้ ซึ่งโดยปกติจะเป็นการตรวจสแกนกระดูกสันหลังส่วนล่าง (Lumbar Spine : LS-Spine)
